Thứ Tư, 5 tháng 2, 2014

Tản văn NHỮNG MÙA XUÂN KHÔNG QUÊN

         
     
        Những mùa Xuân không quên
          Tản văn của Trọng Bảo

          Vậy là một mùa Xuân đã đến. Tết năm nay thời tiết nắng đẹp, trời khô ráo mát mẻ, bầu trời trong xanh, lộc non nảy trên cành khoe sắc thắm. Một năm đã qua đi, đất nước gian lao trong khủng hoảng kinh tế nhiều nhà kinh doanh lâm vào vòng lao lý, nhiều quan chức sụp đổ cả tiền đồ khi dính vào chuyện tiêu cực, tham nhũng. Nhân thế ồn ào rồi cũng qua đi. Nỗi buồn của thời gian biết bao giờ hết được khi mùa Xuân vẫn cứ theo vòng quay của vũ trụ trở về.
          Tết đến cũng sắp sang tháng hai năm dương lịch. Tôi nhớ một ngày mùa Xuân 35 năm trước (năm 1979) cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc nổ ra. Những người lính biên cương chúng tôi tỳ súng bên gốc hoa đào, hoa mơ, hoa mận đang nở rộ để chặn giặc. Những trận đánh ác liệt, máu chiến binh nhuộm hòa cùng những cánh hoa đào rơi vãi hồng trên mặt đất. 35 năm rồi, thời gian đã khép lại những vết thương, máu đã thấm sâu vào lòng đất đai, có nhiều người đã lãng quên một cuộc chiến tranh năm ấy nhưng những người lính chiến chúng tôi thì chắc sẽ không bao giờ quên được một mùa Xuân chiến trận lạnh lẽo, đau thương năm nào.
          Tôi nhớ cũng vào một mùa Xuân 30 năm trước (năm 1984). Ngày ấy tôi đang công tác tại trung đoàn 540 đóng quân ở biên giới Lạng Sơn. Mùa Xuân thời bao cấp đầy khó khăn, giặc thì vẫn ngấp nghé bên kia biên giới, thỉnh thoảng lại bắn pháo, tung biệt kích sang đất ta. Dòng sông Kỳ Cùng nước trong xanh, lạnh lẽo rì rầm chảy dưới chân điểm tựa. Đơn vị 100% quân số trực Tết, sẵn sàng chiến đấu. Đại đội 2 chưa có đại đội trưởng, chỉ có tôi là phó đại đội trưởng chính trị, anh Nguyễn Văn Sự là đại đội phó quân sự. Đơn vị sẵn sàng chiến đấu chốt giữ trên điểm cao 616 nhưng vẫn tổ chức đón Tết cho bộ đội. Mỗi chiến sĩ được hai cái bánh chưng nhỏ và một cân thịt lợn để ăn tết. Bộ đội chặt cây thông làm cổng chào trên đỉnh dốc để mừng xuân mới, chào đón khách. Nhưng khách lên tận điểm cao 616 mét chúc tết đại đội tôi chỉ có đồng chí tiểu đoàn phó vừa chúc tết vừa kiểm tra đơn vị luôn. Sang chiều mùng hai tết mới có một đoàn nhân dân ở một bản dưới chân núi lên chúc tết bộ đội. Bộ đội, nhân dân uống chung với nhau một chén rượu mừng một mùa Xuân đang đến, chúc cho đất nước yên bình. Ngày ấy chỉ mong có hòa bình, ổn định để bộ đội không phải dầm mưa, dãi nắng đói khát, gian khổ ngày đêm nằm trong công sự sẵn sàng chiến đấu, mong tình hình ổn định để nhân dân vùng biên giới yên ổn sản xuất, đủ ăn, đủ mặc. Ngày ấy chưa ai dám mong giàu, mong sung sướng như bây giờ.
           Sắp đến Tết thì đại đội tôi xảy ra một chuyện. Trước Tết tôi cho một chiến sĩ tranh thủ về quê ở Hà Bắc để sửa cái đài bán dẫn và mua một ít su hào, khoai tây lên cho bộ đội ăn tết. Không biết chiến sĩ này về nhà có chuyện gì mâu thuân với gia đình vừa lên tới đơn vị bàn giao hàng hóa (su hào và khoai tây) cho quản lý nhà bếp xong thì xuống vực sông Kỳ Cùng tự tử. May có mấy chiến sĩ cùng trung đội phát hiện lao xuống cứu được lôi về đơn vị rồi báo cho cán bộ đại đội biết. Đang kiểm tra, đôn đốc bộ đội gói bánh chưng, tôi vội chạy xuống trung đội 2. Thì ra thằng này có hoàn cảnh gia đình khá éo le. Mẹ chết, gần tết bố lấy vợ khác hắt hủi đuổi hai anh em nó ra ngoài đồi làm lán ở. Thằng lính này về nhà thấy vợ chồng người anh và cháu nằm ngoài đồi sắn tết không có nổi một cân gạo nếp gói bánh chưng nên nghĩ quẩn. Biết rõ mọi chuyện tôi bảo nó: "Mày ngu lắm! Mày thương anh mày mà lại làm thế à! Mày mà chết thì liệu anh mày có sống được không. Hai anh em mày đang lâm vào hoàn cảnh khó khăn thì phải biết dựa vào nhau để vươn lên mà sống, hiểu không?". Thằng lính này im lặng. Không biết nó có hiểu những lời tôi nói không. Buổi tối tôi đi kiểm tra việc canh gác của các trung đội ghé vào chỗ nhà bếp đang nấu bánh chưng thấy thằng lính tự tử buổi sáng đang ngồi gật gù đun nồi bánh. Nhìn nồi bánh chưng sôi sùng sục, tôi cười bảo: "Thằng Quý liệu hồn! Mày mà nhảy vào nồi bánh chưng mà cả đại đội ta mất tết đấy!". Thằng lính này gãi đầu, gãi tai ấp úng: "Đúng là em ngu quá thủ trưởng ạ! Anh em rất thương em, em mà có thế nào thì anh ấy cũng không thể sống nổi! Em hứa với thủ trưởng không bao giờ cạn nghĩ như thế nữa đâu!". Tôi hạ giọng dặn nó: "Cuộc đời ai chả có những lúc khó khăn, bĩ cực như thế. Hãy bình tâm nhé!". Thằng Quý gật đầu. Sau tết chúng tôi vận động anh em trong đơn vị tăng gia, chăn nuôi, tiết kiệm giúp thằng Quý được hai chục cân gạo để nó đem về giúp anh chị và cháu. Thằng này trước đây vốn là một thằng vô kỷ luật nhưng từ sau vụ việc trên nó có sự chuyển biến nhiều.
          Nhớ lại những câu chuyển xảy ra từ những mùa Xuân hơn ba mươi năm trước trong tôi lại nôn nao. Nhớ bao đồng đội đã nằm lại vĩnh viễn trên biên cương phía Bắc từ 35 năm trước, nhớ anh em chiến sĩ của mình bây giờ chắc có người cũng đã mái tóc hoa râm. Mỗi một mùa Xuân đi qua làm cho ta thêm những mùa Xuân của cuộc đời mình. Những mùa Xuân mãi mãi không quên...

                                                                                                  Mùng 1 năm Giáp Ngọ-2014